به گزارش خبرنگار پایگاه خبری وزارت راه و شهرسازی، محمدسعید ایزدی معاون وزیر راه و شهرسازی و مدیرعامل شرکت عمران و بهسازی شهری ایران در نشست هم‌اندیشی مدیران ستادی با مدیران ادارات بافت‌ استان‌ها که روز دوشنبه ۱۳ اردیبهشت با حضور سعید اسلامی بیدگلی، هوشنگ عشایری، سیدجواد میرحسینی اعضای هیئت مدیره شرکت عمران و بهسازی شهری ایران، امیرعباس افتخاری معاون فنی و نظارت شرکت مادر تخصصی عمران و بهسازی شهری ایران و نمایندگان ادارات بافت فرسوده استان‌ها برگزار شد با بیان این‌که ۳۰ درصد مساحت شهری کشور شامل ۱۳۰ هزار هکتار محله‌ها و محدوده‌های هدف بهسازی و نوسازی هستند افزود: در ایران ۵۶ هزار هکتار بافت ناکارآمد، ۲۵ هزار هکتار عرصه تاریخی و ۴۸ هزار هکتار سکونتگاه غیررسمی وجود دارد که شامل ۳۰ درصد جمعیت شهری کشور (۱۹ میلیون نفر) در این بافت‌ها سکونت دارند.

وی به مقایسه سرانه خدمات شهری در بافت‌های ناکارآمد شهری پرداخت و گفت: توسعه شهری نامتعادل و ناهماهنگ، توزیع نابرابر خدمات، ناکارآمدی نظام جابجایی، بحران هویت و تنزل ارزش‌ها، افت منزلت اجتماعی–مکانی، کم توجهی به حفاظت میراث معنوی، طبیعی و ملموس، تاب‌‌آوری پائین شهرها، تنزل کیفی محیط‌زیست و فقر شهری برخی از مهمترین نتایج گسترش این بافت‌ها هستند.

معاون وزیر راه و شهرسازی درباره چالش‌های پیش‌روی ساکنان این مناطق گفت: گزارش‌ها و پژوهش‌ها نشان می‌دهد به دلیل شرایط و کیفیت پایین زندگی در این مناطق شاهد افت بهداشتی و رشد بیماری‌های مسری چند برابر شهر اصلی، افت تحصیلی نسبت به سایر محلات شهر (۲.۵ برابر)، ضعف مقاومت و تاب آوری کالبدی، اجتماعی، اقتصادی و زیست محیطی،  وضعیت  نامناسب شبکه‌های دسترسی و خدمات و تراکم بالای جمعیتی مناطق هستیم. ضمن این‌که باید در برنامه‌های ساماندهی این مناطق موضوعاتی مانند آسیب اجتماعی- فرهنگی بخشی از اقشار محروم، تداوم روند مهاجرت اقشار كم درآمد، افزايش مطالبات بین نسلی و انتظارات بيشتر نسل دوم و سوم را نیز مد نظر داشته باشیم.

ایزدی اولویت ندادن به این مسئله در برنامه‌های دستگاه‌ها و نهادهای مربوط به ویژه مدیریت شهری و شهرداری‌ها و عدم ارتباط منطقی میان آنها را سبب وجود تعارض و تناقض در وضعیت حقوقی مالکیت زمین و املاک دانست و گفت: این وضعیت بحران مدل توسعه شهری و در نتیجه تخلیه تدریجی مراکز شهر و گسترش پیرامون را در پی خواهد داشت.

مدیرعامل شرکت عمران و بهسازی شهری ایران با بیان این‌که اگر شهرها با فقر برخورد سازنده‌ای نکنند، فقر برخورد ویرانگری با شهرها خواهد کرد افزود: بر اساس مطالعه قریب ۵۰۰ شهر بزرگ، کلانشهر و مراکز استان، جمعیت مناطق محروم از یک ششم به یک چهارم جمعیت کل شهر در حدود یک دهه افزایش یافته است.

وی توانمندسازی، محله‌گرایی و مشارکت محوری را رویکردها و سیاست‌‌های مواجهه عملکرد اجرای برنامه‌های بازآفرینی شهری دانست و گفت: مجموعه عملکرد دولت جمهوری اسلامی ایران در محلات و محدوده‌های هدف از سه طریق دولت (ملی- استانی)، شهرداری‌ها و بخش خصوصی و مردم انجام می‌شود.

ایزدی در ادامه پیش‌نگری و پیش‌گیری از بازتولید فقر و شکل‌گیری و رشد محلات و محدوده‌های ناکارآمد شهری را ضروری دانست و درباره راهکارهای تحقق آن گفت: برای رسیدن به این هدف ایجاد مدیریت یکپارچه کلان‌شهرها در مقیاس منطقه شهری، توجه به بودجه‌ریزی اهرمی دارایی‌ها از طریق تخصیص حداکثری ردیف‌های تملک و دارایی‌های سرمایه‌ای در اختیار توسط سازمان مدیریت و برنامه‌ریزی جهت اجرای طرح‌ها و برنامه‌های مصوب بازآفرینی شهری، برنامه‌ریزی برای ارتقای کیفی سکونت در قالب طرح‌های توسعه با رویکرد بازآفرینی شهری، تدوین قوانین و مقررات ساخت متناسب با استطاعت اقشار کم درآمد و تامین معیشت، تعیین تکلیف ساختار مدیریت روستاها و نقاط جمعیتی واقع در حریم شهرها بویژه کلانشهرها، ایجاد و تقویت سازمان های مردم نهاد و تشکل های مردمی در برنامه های بازآفرینی شهری و ایجاد و تقویت شبکه‌های همکاری  در همه سطوح بازآفرینی شهری ضروری است.

معاون وزیر راه و شهرسازی بر لزوم برنامه‌ریزی در راستای سیاست‌های اقتصاد مقاومتی تاکید کرد و گفت: برای پیاده‌سازی رویکرد اقتصاد مقاومتی باید ایجاد صندوق برنامه بازآفرینی شهری به منظور حمایت از تحقق برنامه‌های در اولویت در راستای هم‌افزایی منابع مالی و غیرمالی اعم از خیرین، نهادهای عمومی، نهادهای غیردولتی، الزام بنگاه‌ها و مؤسسات اقتصادی (مناطق آزاد اقتصادی، وزارت نفت، پتروشیمی، وزارت ارتباطات و فناوری ارتباطات...) نسبت به انجام مسئولیت‌های اجتماعی در شهرهای مرتبط، هدفمند کردن  بخشی نظام یارانه‌ای نقدی به سمت توسعه خدمات اجتماعی و اقتصادی و کالبدی، استفاده از ظرفیت‌های بنیاد مستضعفان و جانبازان، ستاد اجرایی فرمان امام (ره)، سازمان اوقاف و امور خیریه و عضویت آنها در ستادهای ملی بازآفرینی شهری، تخصیص بخشی از درآمدهای مالیاتی بر ارزش افزوده در اختیار شهرداری‌ها جهت تحقق طرح‌ها و برنامه‌های بازآفرینی شهری با تأکید بر کلانشهرها در دستور کار قرار بگیرد./